روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر ریشه در تلاشهای هانری دونان، تاجر سوئیسی، دارد که در 8 مه 1828 متولد شد. او پس از مشاهده فجایع نبرد سولفرینو در ایتالیا در 1859، که در آن حدود 40,000 سرباز کشته یا زخمی شدند، کتاب \”خاطرات از سولفرینو\” را نوشت. این کتاب پیشنهاد تشکیل سازمانی بیطرف برای کمک به مجروحان جنگ را مطرح کرد، که منجر به تأسیس کمیته بینالمللی صلیب سرخ (ICRC) در 1863 شد.
ایده برگزاری روز جهانی ابتدا پس از جنگ جهانی اول در کنفرانس چهاردهم صلیب سرخ مطرح شد و در 1934 در توکیو تصویب گردید. اما اولین جشن رسمی در 8 مه 1948 برگزار شد، که روز تولد دونان بود. در 1984، نام آن به \”روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر\” تغییر یافت تا فعالیتهای هلال احمر در کشورهای اسلامی نیز شامل شود. هلال احمر به عنوان نماد جایگزین در کشورهای اسلامی از 1877، با تأسیس اولین جامعه در امپراتوری عثمانی، استفاده شد.
این روز به گرامیداشت بیش از 16 میلیون داوطلب و کارمند در سراسر جهان میپردازد که در شرایط بحرانی، از جمله مخاصمات مسلحانه، بلایای طبیعی، و بحرانهای بهداشتی، به افراد آسیبدیده کمک میکنند. اصول فندامنتال نهضت، شامل انساندوستی، بیطرفی، استقلال، خدمات داوطلبانه، وحدت، و جهانشمولی، پایه فعالیتهای آن است.
گزارشها نشان میدهد که از سپتامبر 2023، 28 کارمند و داوطلب در این راه جان باختهاند، که اهمیت حمایت از کارگران بشردوستانه را برجسته میکند. این روز همچنین فرصتی برای یادآوری تعهد به حفظ کرامت انسانی و کاهش رنج است، بهویژه در شرایطی مانند جنگ اوکراین، جایی که ICRC در تبادل زندانیان و ارائه کمکهای پزشکی نقش داشته است.
جشنها در سراسر جهان با برگزاری مراسم گرامیداشت، کارگاههای آموزشی کمکهای اولیه، و فعالیتهای خیریه برگزار میشود. مردم تشویق میشوند خون اهدا کنند، داوطلب شوند، یا در برنامههای آموزشی شرکت کنند. مثلاً، در سال 2023، تمرکز بر اتصال مجدد خانوادهها و ارائه پیامهای امید مانند \”من زندهام\” بود.
هر سال یک شعار انتخاب میشود؛ مثلاً شعار 2024 \”حفظ انسانیت\” بود، که بر نقش داوطلبان در حفظ امید در شرایط سخت تأکید داشت. برای سال 2025، هنوز شعاری اعلام نشده، اما میتوانید به وبسایت رسمی فدراسیون بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر مراجعه کنید (IFRC).