اردیبهشت۳۱
تیر شید (چهارشنبه)
روز جهانی کارگر که با نام‌هایی چون «اول ماه مه» یا «روز کار» نیز شناخته می‌شود، یک روز ویژه برای گرامی‌داشت زحمت‌کشان و طبقه کارگر در سراسر دنیاست. این مناسبت در تاریخ ۱ مه هر سال در بسیاری از کشورها برگزار می‌شود. ریشه این روز به اعتصاب سراسری کارگران آمریکایی در سال ۱۸۸۶ بازمی‌گردد که خواهان اجرای قانون کار هشت ساعته بودند. این اعتصاب منجر به رخداد مشهور «واقعه میدان هی‌مارکت» در شیکاگو شد که در آن، درگیری میان پلیس و معترضان به خشونت کشیده شد و تعدادی کشته و زخمی شدند.
در سال ۱۸۸۹، کنگره بین‌المللی کارگران در پاریس که به نام «دومین انترناسیونال» شناخته می‌شود، تصمیم گرفت سالگرد اعتصاب کارگران آمریکایی را به عنوان روزی برای نمایش همبستگی جهانی کارگران اعلام کند. از آن زمان، اول ماه مه به نماد مبارزه برای حقوق کارگری تبدیل شد و هر ساله با تظاهرات، راه‌پیمایی‌ها و مراسم گوناگون گرامی داشته می‌شود. در سال ۱۹۰۴، این کنگره از همه اتحادیه‌ها خواست تا در این روز کار را تعطیل کرده و خواسته‌های کارگری از جمله صلح جهانی را فریاد بزنند.
اگرچه در بسیاری از کشورها اول مه به عنوان تعطیلی رسمی شناخته شده، برخی مانند آمریکا و کانادا، این مناسبت را در اولین دوشنبه ماه سپتامبر برگزار می‌کنند. در کشورهایی چون فرانسه، آلمان، روسیه، چین، کوبا و ونزوئلا، این روز با تجمعات عظیم کارگری، سخنرانی‌های سیاسی و حتی رژه‌های نظامی همراه است. در برخی کشورها نیز این روز تنها با پیک‌نیک، جشن‌های مردمی یا آتش‌بازی گرامی داشته می‌شود.
در دوران جنگ سرد، روز اول مه در کشورهای سوسیالیستی چون اتحاد جماهیر شوروی، لهستان، آلمان شرقی و مجارستان با شکوه فراوان و حضور رهبران سیاسی همراه بود. رژه‌های ارتشی در میدان سرخ مسکو به یکی از شناخته‌شده‌ترین نمادهای این روز تبدیل شده بود. در این کشورها، روز جهانی کارگر نه‌تنها یک مناسبت صنفی بلکه یک ابزار تبلیغاتی برای نشان دادن قدرت طبقه کارگر و نظام سوسیالیستی محسوب می‌شد.
با گذر زمان، روز جهانی کارگر به بستری برای اعتراض‌های اجتماعی تبدیل شد؛ از جنبش‌های ضدسرمایه‌داری گرفته تا درخواست برای افزایش دستمزد و حقوق برابر. در آمریکا، مهاجران و فعالان حقوق کارگران همچنان از این روز برای بیان خواسته‌های خود استفاده می‌کنند. حتی در دوران معاصر مانند همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰، کارگران شرکت‌های بزرگی چون آمازون و والمارت اعتصاب‌هایی را هم‌زمان با اول مه برگزار کردند.
در سال ۱۹۵۵، کلیسای کاتولیک رم روز اول مه را به «یوسف مقدسِ کارگر» اختصاص داد؛ کسی که در مسیحیت به عنوان نگهبان کارگران و پیشه‌وران شناخته می‌شود. این تصمیم، بُعدی معنوی به روز کارگر افزود و تلاش کرد تا این روز را از چنگال صرفاً ایدئولوژیک بیرون آورد. با این حال، در اغلب کشورها، روز جهانی کارگر همچنان پیوندی ناگسستنی با مبارزات صنفی، اجتماعی و عدالت‌خواهانه دارد.
۱. Foner, Philip S. May Day: A Short History of the International Workers’ Holiday, 1886–1986
۲. Rothman, Lily. Time Magazine (1 May 2017)
۳. Industrial Workers of the World Archives
۴. Grant, Jordan. National Museum of American History (2016)
۵. Wikipedia contributors. International Workers’ Day, Wikipedia
