۲۸ اردیبهشت

روز موزه و میراث فرهنگی

مقدمه


روز جهانی موزه هر ساله در 18 مه برگزار می‌شود و فرصتی برای جشن گرفتن نقش موزه‌ها به‌عنوان نهادهایی که میراث فرهنگی را حفظ و ترویج می‌کنند، فراهم می‌کند. این روز توسط شورای بین‌المللی موزه‌ها (ICOM) سازمان‌دهی می‌شود و هدف آن افزایش آگاهی درباره اهمیت موزه‌ها و تشویق مشارکت عمومی است.




هدف این روز افزایش آگاهی درباره این واقعیت است که \”موزه‌ها به‌عنوان ابزاری مهم برای تبادل فرهنگی، غنی‌سازی فرهنگ‌ها و توسعه درک متقابل، همکاری و صلح بین مردم هستند.






تاریخچه

روز جهانی موزه در سال 1977 توسط ICOM تأسیس شد و اولین بار در همان سال جشن گرفته شد. این روز به دنبال اجرای قطعنامه‌ای بود که در مجمع عمومی پنجم ICOM در مسکو در 28 مه 1977 تصویب شد. از آن زمان، این روز هر ساله در یا اطراف 18 مه برگزار می‌شود و به مرور زمان به یکی از رویدادهای مهم فرهنگی جهانی تبدیل شده است.

اهمیت

موزه‌ها نقش حیاتی در حفظ و نمایش میراث فرهنگی دارند. آن‌ها اشیاء ملموس مانند آثار هنری، ابزارهای علمی و بقایای تاریخی را جمع‌آوری و حفاظت می‌کنند و همچنین میراث ناملموس مانند سنت‌ها، زبان‌ها و آداب و رسوم را از طریق رسانه‌های مختلف مستند می‌کنند.

موزه‌ها به آموزش عمومی کمک می‌کنند و فضایی برای یادگیری مادام‌العمر و خلاقیت فراهم می‌کنند. آن‌ها همچنین در ترویج درک متقابل بین جوامع مختلف نقش دارند و به توسعه یک میراث جهانی مشترک کمک می‌کنند.

برای مثال، واقعیت‌های جالبی درباره موزه‌ها وجود دارد که اهمیت آن‌ها را نشان می‌دهد:

کلمه \”موزه\” از یونانی \”mouseion\” به معنای \”معبد موسه‌ها\” گرفته شده است، که به معابد اختصاص‌یافته به الهه‌های هنر اشاره دارد.
قدیمی‌ترین موزه شناخته‌شده، موزه Ennigaldi-Nanna در عراق امروزی، در حدود 530 قبل از میلاد توسط یک شاهزاده بابل تأسیس شد، که سنت طولانی حفظ و جشن گرفتن تاریخ و فرهنگ از طریق مجموعه‌های گردآوری‌شده را نشان می‌دهد.
موزه لوور در پاریس، بزرگ‌ترین موزه هنری جهان، چنان گسترده است که اگر بازدیدکننده هر قطعه را 30 ثانیه تماشا کند، بیش از 100 روز طول می‌کشد تا کل مجموعه را بدون وقفه ببیند.
این واقعیت‌ها نشان‌دهنده نقش موزه‌ها به‌عنوان نگهبانان تاریخ و فرهنگ بشری هستند.
موزه-ایران-باستان
موزه-ایران-باستان که در سال ۱۳۰۸ به دستور رضاشاه با الهام از ایوان کسری ساخته شده است

جشن‌ها

در روز جهانی موزه، موزه‌ها در سراسر جهان فعالیت‌های خلاقانه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که با تم سالانه مرتبط است. تم سال 2024 \”موزه‌ها برای آموزش و پژوهش\” بود، که بر نقش موزه‌ها به‌عنوان مراکز یادگیری و دانش تأکید داشت. برای سال 2025، تم \”موزه‌ها برای آینده‌ای بهتر: ایجاد آینده‌ای پایدار\” انتخاب شده است، که بر نقش موزه‌ها در ترویج پایداری و مقابله با چالش‌های جهانی تمرکز دارد.


فعالیت‌های رایج شامل نمایشگاه‌های ویژه، تورهای راهنما، کارگاه‌های آموزشی و سخنرانی‌ها است. بسیاری از موزه‌ها در این روز ورود رایگان ارائه می‌دهند تا دسترسی عمومی را افزایش دهند. برای مثال، در ایالات متحده، موزه‌ها رویدادها و ورود رایگان برگزار می‌کنند، در حالی که در اروپا برنامه‌های ویژه و نمایشگاه‌ها رایج است.

جشن‌ها در ایران

در ایران، روز جهانی موزه با فعالیت‌های مختلفی جشن گرفته می‌شود که شامل ورود رایگان به موزه‌های میراثی، نمایشگاه‌های ویژه و رونمایی از آثار جدید است. برای مثال، در سال 2022، یک گلدان نقره سه‌هزارساله در استان اردبیل در این روز رونمایی شد. موزه‌های برجسته‌ای مانند موزه ملی ایران و مجموعه فرهنگی-تاریخی نیاوران در تهران فعالیت‌هایی مانند نمایشگاه‌های جواهرات دست‌ساز عشایر ترکمن برگزار می‌کنند.


این روز همچنین فرصتی برای افزایش آگاهی درباره اهمیت حفظ میراث فرهنگی ایران فراهم می‌کند، که شامل سایت‌های جهانی مانند تخت جمشید و پاسارگاد است.

فهرست گفتارها

نتیجه‌گیری

روز جهانی موزه رویدادی مهم است که نقش حیاتی موزه‌ها در حفظ و ترویج میراث فرهنگی را برجسته می‌کند. با جشن گرفتن این روز، ما اهمیت این نهادهای فرهنگی را به رسمیت می‌شناسیم و مشارکت عمومی را برای قدردانی از تاریخ و فرهنگ بشری تشویق می‌کنیم.


سرچشمه ها

Picture of حامی وثوق

حامی وثوق

سردبیر گاهشمار

نوشتار

ارتباط با ما حریم خصوصی
کانالها تبدیلگر سرآغازها گاهنامه گاهشمار

Subscribe now and receive free updates for lifetime.